Sürekli Emisyon Ölçüm Sistemleri (SEÖS) Tebliği, 12.10.2011 tarihinde Resmi Gazete ‘de yayınlanmış olup; 3/7/2009 tarihli ve 27277 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Sanayi Kaynaklı Hava Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği, 6/10/2010 tarihli ve 27721 sayılı Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmelik ve Mahalli Çevre Kurulu kararlarına göre belirlenen parametrelerinin sürekli olarak ölçülmesi, takip edilmesi ve bu verilerin bakanlık sistemine aktarılması esasını tanımlamaktadır.

Temel olarak SEÖS Tebliğinin amacı, sürekli emisyon ölçüm sistemlerinin kurulması, işletmesi ve kalite güvence sisteminin oluşturulması ile ilgili uyulması gereken usul ve esasları düzenlemektedir.

Sürekli Emisyon Ölçüm Sistemi Kurulması Zorunlu Tesisler;

• Büyük yakma tesisleri
• Anma ısıl gücü 10 MW ve üzeri olan katı ve sıvı yakıtlı yakma tesisleri
• Periyodik emisyon ölçümlerinde SKHKKY EK-3’de belirlenmiş kütlesel debi sınır değerlerini
  aşan tesisler
• Atık yakma tesisleri
• Bakanlık veya Valilik kararıyla sürekli izlemeye tabii tesisler

İlgili sanayi kuruluşu SEÖS kurmakla mükellef ise SKHHKY veya Atıkların Yakılmasına İlişkin Yönetmeliğinde tabii olduğu limit değerlerine uygun şekilde sistem kurmalıdır.

Ölçülecek olan parametrelerin limit değeri dikkate alınarak cihaz seçimi yapılmalıdır. Cihaz seçimi SEÖS Tebliği’nin 13. Maddesince;

• SEÖS analizörlerin TS EN 14181 standardı Birinci Seviye Kalite Güvence Sistemi (KGS1)’ne
  göre onaylanmış, uluslararası kabul görmüş sertifikalandırma kurum/kuruluşları tarafından
  sertifikalandırılmış olması,
• Analizörlerin performans kriterleri ve test yöntemlerinin TS EN 15267-3 standardına uygun olarak yapılmış olması,
• Analizörlerin TS EN 14181 KGS1’e göre belirsizlik hesaplarının EN ISO 14956 ve/veya TS EN 15267-3 standartlarına göre hesaplanması,
• Ve bu işlemlerin uluslararası kabul görmüş sertifikalandırma kurum/kuruluşları tarafından sertifikalandırılmış olması zorunludur.

Yasal zorunluluklara uygun olarak seçilen SEÖS sistemin kurulumu, EN14181 standardı ve SEÖS Tebliğine uygun olarak yapılmalıdır.

SEÖS sisteminin çalışması, kurulumu ve işletilmesi ile ilgili her türlü bilgi ve belge kayıt altına alınmalıdır.

Kurulan sistem ile birlikte, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın online bağlantı sağlayabileceği yazılım sisteminin kurulması gerekmektedir.

Fizibilite Raporu; SEÖS Tebliği Ek-2’de yer alan formatına göre işletme tarafından hazırlanır veya hazırlatılır. Hazırlanan raporun TS EN 14181 standardı kapsamında yetkilendirilmiş olan laboratuvarlara onaylatmakla yükümlüdür.

Hazırlanan Fizibilite Raporu Valiliğe sunulur. İncelenen rapor için Valilik tarafından en geç 2 ay içerisinde olumlu veya olumsuz dönüş sağlanır. Olumsuz dönüş olması durumunda Valilik tarafından verilen süreç içerisinde eksiklikler giderilir ve tekrar rapor sunulur. Fizibilite raporunun onaylanmasına istinaden işletme 5 yılda 1 defa KGS2 ölçümlerini, her ay KGS3 ölçümlerini ve yılda 1 defa YGT ölçümlerini gerçekleştirmekle yükümlüdür.

İkinci Seviye Kalite Güvence Sistemi (KGS2) ölçümlerinin; fizibilite raporunun onaylanmasından sonra en geç 4 ay içerisinde TS EN 14181 standardı kapsamında yetkilendirilmiş laboratuvarlar tarafından yaptırılmış olması ve rapor/sonuçların Valiliğe sunulması gerekmektedir.

KGS2 ölçümleri; SEÖS kurulumundan sonra Standart Referans Metot (SRM)’lar ile paralel ölçümler
gerçekleştirilerek sistemin kalibrasyon fonksiyonu ve geçerliliğinin belirlendiği işlemi kapsar.

KGS2 ölçümlerinde;

• İşlevsellik testi,
• SRM’ler ile paralel ölçümler,
• Verilerin değerlendirilmesi,
• SEÖS’ün kalibrasyon fonksiyonu ve geçerliliğinin belirlenmesi,
• Değişkenliğin hesaplanması,
• Değişkenlik testi,
• Raporlama
  yapılır.

KGS2 testleri 5 yılda 1 yapılır. Bakanlığın gerek görmesi, kurulmuş sistemdeki cihaz değişimi ve KGS2
fonksiyonunun geçersizliği durumlarında bu süre kısaltılabilir.

Üçüncü Seviye Kalite Güvence Sistemi (KGS3), KGS2 yöntemiyle SEÖS’;ün kalibrasyon fonksiyonu
belirlendikten sonra, işletme süresince SEÖS’ün geçerli olan kalibrasyon aralığında kalıp kalmadığının
kontrol edilmesi maksadıyla uygulanan yöntemdir.

KGS3 ölçümleri işletme veya taşere edeceği firma tarafından gerçekleştirilebilir.

SEÖS sistemine belli aralıklarla sıfır ve span okumaları yaptırılarak kayma ve duyarlılıktaki değişiklikler
tespit edilir ve bu değerlerin KGS1 süresince belirlenen özellikler ile tutarlı olup olmadığı kontrol
edilir. Sıfır ve span okumaları için referans malzemeler kullanılır.

SEÖS’ün kurulumundaki işletim şartlarını korumak maksadıyla KGS1 süresince belirlenen kaymanın ve
duyarlılığın kontrol altında olduğunu doğrulamak için kontrol çizelgeleri kullanılır. Kontrol
çizelgelerinden elde edilen sonuca göre, SEÖS’e bakımın gerekli olup olmadığı belirlenir. SEÖS
Tebliği’nde CUSUM ve SHEWART kontrol çizelgeleri kullanılabileceği belirtilmiştir.

Yıllık Geçerlilik Testi (YGT), yılda bir kere on iki ay ara ile yapılır. KGS2’de tespit edilen kalibrasyon
fonksiyonunun geçerli olup olmadığı kontrol edilir. YGT ölçümleri TS EN 14181 standardı kapsamında
yetkilendirilmiş laboratuvarlar tarafından gerçekleştirilir.

YGT’de ölçümlerinde;

• İşlevsellik testi,
• SRM ile paralel ölçümler,
• Verilerin değerlendirilmesi,
• SEÖS’ün kalibrasyon fonksiyonu ve geçerliliğinin belirlenmesi,
• Değişkenliğin hesaplanması,
• Değişkenlik testi,
• Raporlama,
  yapılır.

Testmer Test ve Ölçüm Hizmetleri olarak alanında uzman ve tecrübeli kadrosuyla Sürekli Emisyon
Ölçüm Sistemleri (SEÖS) kapsamında;

• KGS-1 aşamasında danışmanlık ve Fizibilite raporu hazırlanması/onaylanması,
• KGS-2 ölçümlerinde paralel testlerin yapılması ve kalibrasyon fonksiyonlarının oluşturulması
• YGT testlerinde kalibrasyon fonksiyonun geçerliliğinin kontrol edilmesi ve sistemin gözden geçirilmesi
  hizmetleri sunmaktayız.